|
Prestur og vígslubiskup
Bjarni Jónsson
Bjarni Jónsson var fæddur í Mýrarholti við Reykjavík 21. okt. 1881, sonur Jóns
Oddssonar, tómthúsmanns þar, frá Laxárnesi í Kjós, og k.h. Ólafar Hafliðadóttur
frá Nýjabæ í Reykjavík. Bjarni varð stúdent frá Lærða skólanum með I. einkunn
1902 og hélt áfram farsælum námsferli með prófum við Hafnarháskóla, síðast
embættisprófi í guðfræði 1907. Sama haust varð hann skólastjóri barna- og
unglingaskólans á Ísafirði, en hafði áður kennt einn vetur við Stýrimannaskólann
og Kvennaskólann í Reykjavík. Hann var skipaður 2. prestur við dómkirkjuna í
Reykjavík 1910 og vígður þá um sumarið. Hann var skipaður dómkirkjuprestur 9.
júlí 1924, var prófastur í Kjalarnesprófastsdæmi 1932-38 og dómprófastur í
Reykjavíkurprófastsdæmi 1945-51. Vígslubiskup var hann í Skálholtsbiskupsdæmi
forna frá 1937 (vígður biskupsvígslu 4. júlí s.á.) til æviloka, 19. nóv. 1965.
Hann fekk lausn frá prests- og prófastsstörfum 1951. Var settur biskup Íslands í
nóv. og des. 1953 og jan. 1954. Sr. Bjarni var prófdómari við guðfræðideild
Háskóla Íslands frá upphafi 1911 til 1963. Hann var formaður KFUM 1911-65, í
stjórnarnefnd Kvennaskólans 1915-65, í skólanefnd Barnaskóla Reykjavíkur og
Seltjarnarness nokkur ár, í stjórn Prestafélags Íslands 1919-39 og 1947-50, Hins
ísl. Biblíufél. mörg ár, formaður Ekknasjóðs Rvíkur 1924-51, fyrsti forseti
Reykvíkingafélagsins 1940, var fulltrúi kirkju Íslands á kirkjuþingi í
Stokkhólmi 1925 og ferðaðist um Danmörku 1913 og 1923, flutti erindi við
Khafnarháskóla, hélt fyrirlestra um kirkjustarf og menningarmál á Íslandi og
guðsþjónustur í ýmsum kirkjum í boði dönsku kirkjunnar. Hann varð heiðursdoktor
í guðfræði við Háskóla Íslands 1941, hlaut ýmsar orður og heiðursmerki (m.a.
stórkross Fálkaorðunnar og Dannebrogorðunnar) og var kjörinn heiðursborgari
Reykjavíkur 1961. Þá var hann heiðursfélagi brezka Biblíufélagsins, KFUM í Rvík,
Prestafélags Íslands, Prestafél. Suðurlands, Reykvíkingafélagsins og Ekknasjóðs
Rvíkur. Hann var frambjóðandi í fyrstu almennu forsetakosningunum, 1952, ásamt
tveimur öðrum, fekk 44,1% atkvæða, en tapaði naumlega fyrir Ásgeiri Ásgeirssyni.
Ritstörf séra Bjarna voru predikanir, erindi og ritgerðir um trúar- og kirkjuleg
efni í ýmsum blöðum og tímaritum íslenzkum og erlendum, ásamt nokkrum prentuðum
bæklingum og þýddum ritum (sjá Guðfræðingatal 1847-2002, I, 242-3). Um hann
sjálfan kom út bókin Séra Bjarni eftir ýmsa höfunda (Kvöldvökuútgáfan 1967).
Sr. Bjarni var um langt árabil einn þekktasti borgari Reykjavíkur, og sópaði að
honum þar sem hann gekk hempuklæddur milli heimilis síns og kirkju. Hann var
orðheppinn maður og tilsvör hans mörg hent á lofti. Hann var fastheldnari í
trúarefnum en sumir aðrir kirkjumenn um hans daga, sem aðhylltust nýguðfræðina,
en kristindómur hans borinn uppi af heitri trú og andagift.
Sr. Bjarni kvæntist 1913 Áslaugu Ágústsdóttur, verzlunarstjóra á Ísafirði,
Benediktssonar. Börn þeirra voru Ágúst skrifstofustjóri, kvæntur Ragnheiði Eide
Bjarnason, Ólöf, kona Agnars Kl. Jónssonar sendiherra, og Anna, gift Jóni
Eiríkssyni verzlunarmanni; þau skildu.
Helztu heimildir:
Guðfræðingatal 1847-1976, 463-4, eftir Björn Magnússon.
Guðfræðingatal 1847-2002, I. bindi, bls. 242-3, eftir Gunnlaug Haraldsson.
Íslenzkar æviskrár VI, 60.
Hver er maðurinn? I, 66.
http://forseti.is/Forsida/Fyrriforsetar/
Bókmenntavefurinn.
Jón Valur Jensson ættfræðingur tók saman.
|
[